Chương mới kinh ngạc về tổ tiên loài người trong năm 2021
Câu chuyện về tổ tiên loài người - chúng ta đến từ đâu và chúng ta phát triển như thế nào - có một chương mới trong năm 2021 với những phát hiện kinh ngạc.
Mở VN Ngày Nay, xem nhiều ảnh hơn >Phát hiện "Người Rồng" - loài người cổ đại hoàn toàn mới. Ảnh: Ảnh: Chuang Zhao/Đại học GEO Hà Bắc
Nhờ phát hiện hóa thạch mới và phân tích ADN cổ đại được lưu giữ trong răng, xương và bụi bẩn trong hang động, các nhà khoa học đã khám phá những bằng chứng đáng kinh ngạc về tổ tiên người tinh khôn Homo sapiens của chúng ta, và những loài người khác tồn tại trước đây.
CNN điểm lại 6 trong số những khám phá mang tính đột phá nhất trong năm 2021 về thời tiền sử của loài người.
Những người Mỹ đầu tiên
Những dấu chân được tạo ra trên đất bùn ở rìa một vùng đất ngập nước, ở khu vực bây giờ là New Mexico, trông giống như chúng vừa được tạo ra ngày hôm qua.
Mở VN Ngày Nay, xem nhiều ảnh hơn >Những dấu chân được cho là của trẻ em. Ảnh: Đại học Bournemouth
Nhưng không phải như vậy. Việc phát hiện ra rằng các dấu chân được ép vào lòng đất từ 21.000 đến 23.000 năm trước đã đẩy lùi đáng kể lịch sử loài người ở Châu Mỹ - lục địa cuối cùng được con người định cư.
Cho đến gần đây, quan điểm phổ biến là con người đã mạo hiểm đến Bắc Mỹ từ Châu Á qua Beringia - cây cầu trên đất liền từng nối hai lục địa - vào cuối kỷ băng hà khoảng 13.000 năm trước.
Các dấu chân, được cho là của trẻ em, xuất hiện vào thời điểm mà nhiều nhà khoa học cho rằng các tảng băng khổng lồ đã chặn đường con người vào Bắc Mỹ, cho thấy con người đã ở đó sớm hơn.
Người Rồng
Được mô tả là phát hiện hóa thạch quan trọng nhất trong 50 năm, một hộp sọ, được giấu dưới đáy giếng ở đông bắc Trung Quốc trong hơn 80 năm, có thể đại diện cho một loài người hoàn toàn mới.
Mở VN Ngày Nay, xem nhiều ảnh hơn >Hộp sọ “Người Rồng“. Ảnh: Wei Gao/Đại học GEO Hà Bắc
Theo phân tích địa hóa, chiếc nắp sọ được bảo quản tốt được tìm thấy ở thành phố Cáp Nhĩ Tân của Trung Quốc có niên đại từ 138.000 đến 309.000 năm tuổi. Nó kết hợp các đặc điểm nguyên thủy, chẳng hạn như mũi rộng, lông mày thấp và não, với những đặc điểm giống với người Homo sapiens, bao gồm xương gò má phẳng và thanh tú.
Các nhà nghiên cứu đã đặt tên cho loài người mới là Homo longi, có nguồn gốc từ Hắc Long Giang, hay sông Rồng Đen, tỉnh nơi tìm thấy hộp sọ. Gọi theo cách thông thường thì đây là "Người Rồng" kể từ khi công bố ra công chúng vào tháng 6.
Các nhà khoa học hy vọng rằng có thể trích xuất ADN hoặc vật liệu di truyền khác từ hóa thạch để tìm hiểu thêm về Người Rồng, đặc biệt là liệu đây có thể là đại diện của người Denisovan - một dân số ít được biết đến và bí ẩn hay không.
Bụi bẩn trong hang động
Trong nhiều thế kỷ, các nhà khảo cổ học đã tìm kiếm các hang động để tìm răng, xương và các công cụ với hy vọng hình dung tổ tiên của chúng ta đã sống như thế nào và họ trông như thế nào.
Giờ đây, các kỹ thuật mới để thu thập ADN được lưu giữ trong trầm tích hang động đang cho phép các nhà khoa học tìm hiểu về họ hàng đầu tiên của chúng ta mà không cần phải tìm thấy hóa thạch - chỉ là bụi bẩn từ các hang động nơi họ sinh sống.
Năm 2021, ADN hạt nhân của con người - chứa nhiều thông tin chi tiết hơn ADN ti thể - lần đầu tiên được thu thập từ bụi bẩn trong hang động, tiết lộ chi tiết về cuộc sống của người Neanderthal. Các kỹ thuật tương tự đang làm sáng tỏ những động vật đã tuyệt chủng như voi ma mút lông cừu. Tạp chí Science đã gọi đây là một trong những đột phá năm 2021.
Katerina Douka - phó giáo sư khoa học khảo cổ tại Khoa Nhân loại học tiến hóa tại Đại học Vienna (Áo), và một cộng sự nghiên cứu tại Viện Max Planck về Khoa học Lịch sử Nhân loại ở Đức - cho biết: "Việc sàng lọc trầm tích để tìm ADN là một công cụ thay đổi cuộc chơi đối với chúng tôi. Nó sẽ hướng chúng tôi đến đúng nơi, giúp chúng tôi tiết kiệm thời gian và rất nhiều tiền bạc"
Thời trang sớm nhất
Trong sitcom "The Flintstones", Fred và Betty được mặc áo lông thú - nhưng có ít bằng chứng khảo cổ học về những gì tổ tiên thời kỳ đồ đá của chúng ta thực sự mặc và cách họ may quần áo.
Lông thú, da thuộc và các vật liệu hữu cơ khác thường không được bảo tồn, đặc biệt là hơn 100.000 năm trước.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết 62 công cụ bằng xương dùng để xử lý và làm mịn da động vật được tìm thấy trong một hang động ở Morocco có thể là một trong những bằng chứng sớm nhất về quần áo trong hồ sơ khảo cổ học. Các công cụ này có tuổi đời từ 90.000 đến 120.000 năm và được sử dụng để gia công da - đặc biệt để loại bỏ các mô liên kết. Các công cụ bằng xương tương tự vẫn được một số thợ da sử dụng ngày nay.
Bộ não của người Neanderthal
Vật chất của não không được bảo quản tốt trong hồ sơ hóa thạch, khiến chúng ta không thể biết não người hiện đại khác với tổ tiên đã tuyệt chủng từ lâu của chúng ta, người Neanderthal, thế nào.
Mở VN Ngày Nay, xem nhiều ảnh hơn >Các tế bào trong não của người Neanderthal (trái) trông rất khác so với các tế bào trong não người hiện đại (phải). Ảnh: Đại học California San Diego
Từ những hộp sọ hóa thạch, chúng ta biết rằng não của người Neanderthal lớn - thực tế là lớn hơn chúng ta một chút - nhưng chúng cho biết rất ít về thần kinh và sự phát triển của não.
Các nhà khoa học từ Đại học California San Diego (Mỹ) đưa ra một cách thú vị để bắt đầu trả lời câu hỏi này. Họ đã tạo ra các đốm màu của mô não được biến đổi gene để mang gene của người Neanderthal và các hominin cổ xưa khác, nhưng không phải của người Homo sapiens.
Trong khi nghiên cứu đang ở giai đoạn rất sớm, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các cơ quan tế bào trong não của người Neanderthal đã tạo ra những thay đổi đáng kể trong cách tổ chức và kết nối bộ não.
Hình vẽ động vật cổ nhất thế giới
Cuối cùng, hãy dành một phút để chiêm ngưỡng nghệ thuật đá tượng hình lâu đời nhất do con người tạo ra được biết đến trên đảo Sulawesi của Indonesia, được tiết lộ với thế giới vào tháng Giêng.
Mở VN Ngày Nay, xem nhiều ảnh hơn >Hình vẽ sớm nhất trong hang động ở Indonesia. Ảnh: Đại học Griffith
Nghiên cứu của các chuyên gia Đại học Griffith Australia và các chuyên gia Indonesia cho thấy các họa tiết vô giá trong hang mô tả một cách sống động hình ảnh động vật, cảnh săn bắn và các sinh vật siêu nhiên. Nghiên cứu tập trung vào 11 địa điểm núi đá vôi ở Maros-Pangkep, nơi các tác phẩm nghệ thuật được phát hiện có niên đại hơn 44.000 năm, bao gồm cả bức hình con lợn rừng Sulawesi có niên đại ít nhất 45.500 năm. Chúng có ý nghĩa quan trọng với toàn thế giới, củng cố tầm quan trọng của Indonesia trong lịch sử loài người sơ khai.
Trước đó, trong một thời gian dài, những biểu tượng trừu tượng được tìm thấy ở Châu Âu được cho là những tác phẩm nghệ thuật hang động lâu đời nhất.
Adam Brumm, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Tiến hóa Con người của Griffith, nói với CNN: “Khám phá này nhấn mạnh sự lâu đời đáng chú ý của các tác phẩm nghệ thuật đá của Indonesia và ý nghĩa to lớn của chúng đối với việc tìm hiểu lịch sử sâu sắc của nghệ thuật và vai trò trong lịch sử loài người sơ khai".
Song Minh(TheoNews6Vnay.vn)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét