Virus khác vi khuẩn thế nào?

Virus và vi khuẩn đều có khả năng gây ra các căn bệnh nguy hiểm, tuy nhiên chúng có nhiều đặc điểm khác biệt mà ít người biết.

• Mặc dù đều có kích thước nhỏ bé, khả năng sinh sản nhanh, có khả năng gây bệnh trong thời gian ngắn,... nhưng vi khuẩn và virus là 2 loài hoàn toàn khác nhau. Vi khuẩn và virus đều gây bệnh cho con người và hàng ngày chúng ta vẫn tiếp xúc với chúng thông qua môi trường nước, không khí, đất, bề mặt dụng cụ,... Các bệnh do vi khuẩn hay virus xảy ra rất phổ biến, gặp ở mọi lứa tuổi và biểu hiện các mức độ khác nhau từ nhẹ đến rất nặng.

Virus là dạng sống nhỏ nhất và đơn giản nhất; chúng có kích thước chỉ bằng 1/100 đến 1/10 vi khuẩn.

Vi khuẩn là sinh vật đơn bào sống cả bên trong lẫn bên ngoài tế bào khác. Chúng có thể tồn tại mà không cần tới tế bào túc chủ. Còn virus, chỉ có thể kí sinh nội bào, nghĩa là chúng xâm nhậm vào tế bào chủ và sống bên trong tế bào. Virus thay đổi vật liệu di truyền của tế bào chủ để khiến chúng không hoạt động bình thường và để virus tự nhân lên.

Minh họa 2019-nCoV - virus Corona gây dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán đang làm chao đảo Trung Quốc hiện nay.

Các vi khuẩn có thể đem đến lợi ích, còn các virus nhìn chung không có lợi ích gì; một số được sử dụng trong lĩnh vực công nghệ gene. Ngoài ra, một số nghiên cứu được tiến hành đã chỉ ra rằng có một loại virus đặc biệt có thể được sử dụng để phá hủy các khối u trong não. Mặc dù cả virus và vi khuẩn đều gây bệnh, tuy nhiên nhiễm trùng do vi khuẩn đa phần là nhiễm trùng khu trú tại một hay một vài vị trí trên cơ thể, trong khi virus thường gây nhiễm trùng toàn thân.

Các bệnh gây ra do vi khuẩn phần lớn có thể điều trị được bằng kháng sinh, trừ những vi khuẩn đã trở nên kháng kháng sinh. Tuy nhiên, kháng sinh lại chẳng diệt được virus hay giúp ích gì trong điều trị các bệnh do virus.

Cận cảnh virus corona. Ảnh: Viện Vi sinh, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc.

Vì vậy ta có thể phòng ngừa virus nhờ vắc xin, hoặc sử dụng một số loại thuốc chống virus bằng cách can thiệp vào quá trình gắn vào tế bào của virus hoặc ngăn chặn vật liệu di truyền của virus bên trong tế bào chủ.

Những bệnh thông thường do vi khuẩn và vi rút gây ra bao gồm:

Vi khuẩn: Viêm phổi, ngộ độc thức ăn (thường do khuẩn E. coli gây ra), viêm màng não, viêm họng do liên cầu khuẩn, viêm tai, nhiễm trùng vết thương, bệnh lậu.

Virus: Cảm cúm, thủy đậu, cảm lạnh thông thường, viêm gan B, rubella, SARS, sởi, Ebola, Corona, sùi mào gà (HPV), mụn giộp, bệnh dại, HIV (vi rút gây ra bệnh AIDS).